De Vlaamse energiefactuur gaat vanaf juli volgend jaar ingrijpend veranderen door de komst van het capaciteitstarief. De VREG heeft eindelijk meer detail bekend gemaakt over de nieuwe berekeningswijze die in 2022 zal worden ingevoerd. De piektarieven uitgedrukt in EUR/kiloWatt/jaar zijn gepubliceerd alsook een simulator om de impact van de wijziging op je persoonlijke situatie te berekenen.
Wat is het capaciteitstarief?
Vandaag betalen we allen per verbruikte kWh (kilowattuur) een bijdrage voor gebruik van het net, het zogenaamde netwerktarief. De kost per afgenomen kWh is grofweg 10 eurocent incl. BTW. Dit kan meer of minder zijn, afhankelijk van de distributienetbeheerder. De redenering achter deze werkwijze is: hoe meer energie je afneemt of verbruikt, hoe meer je betaalt voor distributie.
Met de invoering van het capaciteitstarief verandert deze berekening van de netbijdrage volledig. De bijdrage voor distributie zal immers niet meer gerelateerd zijn aan je afname, maar aan het jaargemiddelde van de maandpieken op jouw adres. De maandpiek wordt dan weer bepaald op basis de hoogste kwartierpiek van die maand. Een kwartierpiek op haar beurt is het gemiddeld aantal watt dat je gedurende een kwartier verbruikt.
Een oven die een 40-tal minuten op 200°C staat, zal bijvoorbeeld continu +/- 1.800 Watt verbruiken. Je oven creëert dus een constante afname van 1.8kW gedurende minstens een volledig kwartier. Een elektrisch voertuig (EV) dat een paar uren laadt op vol vermogen, zal redelijk constant 11.000 Watt verbruiken. Als je dus die maand een pizza verwarmd hebt in de oven terwijl je EV op vol vermogen aan het laden was, zal je een piek gecreëerd hebben van minstens 12,8kW (= 11kW wagen + 1,8kW oven). In realiteit zal de piek wellicht hoger zijn aangezien er nog ander verbruik is voor verlichting, ventilatie…
We gaan dus naar een nieuwe situatie waar het erop zal neerkomen dat hoe meer energie je op bepaalde momenten verbruikt (en dus hoe hoger je afnamepieken zijn) hoe meer je zal betalen voor distributie.
We gaan dus naar een nieuwe situatie waar het erop zal neerkomen dat hoe meer energie je op bepaalde momenten verbruikt (en dus hoe hoger je afnamepieken zijn) hoe meer je zal betalen voor distributie.
Waarom wordt het capaciteitstarief ingevoerd?
De stap naar het capaciteitstarief is eigenlijk logisch. We verbruiken allen veel meer energie dan vroeger. De zwakke schakel wordt de capaciteit van het net, en net daarom gaat de energieregulator proactief ingrijpen zodat in de toekomst het licht niet uitgaat. Als we met zijn allen om 18u onze EV gaan insteken om deze op vol vermogen te laten laden, zal het net al vlug overbelast raken. Met de invoering van het capaciteitstarief wil de VREG ons ontmoedigen om straks allemaal tegelijk in korte tijd heel veel stroom van het net te halen. Er zal dus aan de hand van een nieuwe tariefstructuur gestuurd moeten worden om ervoor te zorgen dat we ons verbruik meer gaan spreiden, en dus al te grote pieken trachten te vermijden.
Belangrijk om nogmaals te herhalen is dat dit tarief niet bijkomstig is, het vervangt immers de huidige berekeningswijze voor de distributiekost op je energiefactuur. Ga je slim om met het capaciteitstarief, dan zal je dus minder gaan betalen. Doe je dit niet, dan kan de factuur een pak hoger uitvallen.
Ga je slim om met het capaciteitstarief, dan zal je dus minder gaan betalen. Doe je dit niet, dan kan de factuur een pak hoger uitvallen.
Wat betekent dit concreet?
Voor we enkele voorbeelden geven is het nuttig te melden dat de minimale maandpiek vastgelegd wordt op 2,5kW. Dit is de ondergrens en iedereen met een aansluiting zal dus minimale distributiekosten aan een tarief van 2,5kW piekvermogen betalen. De logica hierachter is dat iedereen zijn duit in het zakje moet doen voor onderhoud en uitbreiding van het net en dus ook panden die vaak leegstaan en dus maanden quasi geen verbruik hebben. Denk aan tweede verblijven die mogelijks lagere gemiddelden zouden kunnen hebben wegens regelmatige leegstand voor langere periodes.
Een doorsneegezin dat jaarlijks 1.600kWh aan dagtarief en 1.900kWh aan nachttarief afneemt, betaalt onder het huidige systeem € 301,42 voor distributie. Een gezin dat pakweg het dubbele verbruikt door het hebben van grote verbruikers zoals bv. een warmtepomp en een hybride voertuig (PHEV) betaalt al vlug het dubbele. Kort door de bocht ben je een kleine 10 eurocent per kWh kwijt, wat vandaag een 35% van je energiefactuur vertegenwoordigt.
Onder het nieuwe capaciteitstarief zal er echter betaald worden op basis van de maandpieken. De prijzen per maandpiek zullen afhankelijk van je distributienetbeheerder tussen de € 32 en de € 44 schommelen.
We komen gemakkelijkheid halve terug op het scenario met de EV. Er is een EV in het gezin die op vol vermogen geladen wordt aan 11kW. Er ontstaan al snel maandpieken die ruim boven de 13kW uitkomen. Stel dat het jaargemiddelde in dit concreet voorbeeld 14.15kW Piekvermogen is (Figuur 1). Dit betekent dus dat dit gezin minimaal 14,15kW x € 32 oftewel € 452,8 zal betalen voor distributie. Woont het gezin in een regio waar Sibelgas distributienetbeheerder is, dan wordt de kost € 622,6.
Aansturen of niet aansturen?
Hoe we het ook draaien of keren, de grootste verbruiker in de meeste situaties zal het elektrisch voertuig zijn of worden. De EV-rijder zal een praktische en financiële afweging moeten gaan maken wat betreft het piekverbruik waarmee hij of zij zich comfortabel voelt. De meeste EV’s kunnen laden aan 7.4kW tot 22kW, maar dit betekent uiteraard niet dat het zo snel moet gaan. Als je altijd op vol vermogen zou laden (ervan uitgaande dat je EV tot 22kW kan laden, en je aansluiting dit aankan) ben je dus maandelijks piekvermogens aan het genereren van meer dan 22kW, en zal de rekening vlug oplopen tot 880 €, voor distributie alleen, en dit met 1 EV. Je moet jezelf dus gaan afvragen hoe snel je wilt, moet en kan laden, en hoeveel je portefeuille aankan.
In een scenario zonder aansturing (Figuur 2), waar de EV aan standaard 11kW laadt (zwarte lijn), en de oven even aangaat (blauwe lijn), creëren we een piek van 15kW (rode lijn). De zonneproductie (groene lijn) compenseert hier en daar soms waardoor de effectieve import die als basis dient om je pieken te bepalen, regelmatig lager ligt dan de het werkelijk verbruik. In dit scenario is het als het ware de import die sterk fluctueert.
De EV-rijder zal een praktische en financiële afweging moeten gaan maken wat betreft het piekverbruik waarmee hij of zij zich comfortabel voelt.
Met een intelligent sturingssysteem kunnen we dit gaan managen en bepalen we zelf het piekvermogen. Hieronder hebben we ons tevreden gesteld met maximale pieken van 10kW (Figuur 3). Het laadvermogen gaat nu als het ware fluctueren in plaats van de import. Springen er andere verbruikers aan, of begint de zon wat meer te schijnen, zal er automatisch voor gezorgd worden dat de wagen trager gaat laden, of net meer vermogen opneemt op een zonnige dag. In het voorbeeld hieronder gaat om 11u de warmtepomp aan, die pieken van 2kW genereert, waardoor de wagen iets trager begint te laden om de 10kW import niet te overschrijden. Wanneer er wat zon is om 12u, en niet zoveel ander verbruik, haalt de wagen vlotjes 11,6kW terwijl we nog steeds onder onze piekimport van 10kW blijven.
Door middel van een slimme sturing bepalen we zelf hoeveel we wensen te betalen voor distributie. Kiezen we voor 10kW, dan weten we dat we bij deze netbeheerder niet meer dan € 407 op jaarbasis zullen betalen. Een besparing van maar liefst € 200 op jaarbasis in vergelijking met het scenario zonder sturing, en dit zonder op comfort in te boeten! Afhankelijk van de specifieke situatie kan dit veel meer zijn.
Besluit
De invoering van het capaciteitstarief is een goede zaak; het is een noodzakelijke ingreep om de stabiliteit van ons energienetwerk naar de toekomst toe te garanderen, zeker nu we aan het begin staan van de EV-revolutie. Een klein huishouden met een EV, zal (als er veel gereden wordt) elke dag quasi evenveel stroom verbruiken als een klein commercieel pand. Er zal immers niet meer getankt moeten worden! Het is dus van cruciaal belang dat we de energiepieken op het netwerk proberen af te vlakken, idealiter zonder op comfort in te boeten.
De sturingssystemen en laadpalen die wij installeren zijn klaar voor de toekomst.
De sturingssystemen en laadpalen die wij installeren zijn klaar voor de toekomst. Ze kunnen slim laden, optimaal laden op zonne-energie, maar ook kunnen ze praten met andere verbruikers zoals warmtepompen, warmwaterboilers en eigenlijk zo goed als de meeste “grootverbruikers” in een huishouden of commercieel pand. Met een relatief kleine ingreep, én een slimme laadpaal, kan een gemiddeld huishouden al vlug meerdere honderden euro’s per jaar besparen, en dan hebben we het nog niet eens over de winsten die gehaald kunnen worden met slim “zonneladen”.
Een slimme sturing is zeker niet enkel interessant is voor EV-rijders. Heb je een warmtepomp, een jacuzzi, een warmwaterboiler etc. al dan niet i.c.m. zonnepanelen dan is het verstandig om deze verbruikers met elkaar te laten “praten”. Ons advies: zorg dat je klaar bent voor een toekomst met EV, zonnepanelen en met capaciteitstarief, zeker nu de overheid premies geeft voor slimme sturingen en laadpalen.
Heb je interesse of wens je meer info, contacteer ons dan hier
Wil je zelf als eens kijken naar je maandpieken?
Ga dan naar https://mijn.fluvius.be/verbruik/ en kies ‘mijn piekvermogen”
De simulatietool van VREG vinden wij best nogal hypothetisch en nogal complex.
Wil je het toch een kans geven, ga dan naar https://simulatornieuwenettarieven.vreg.be/